terugOp het erf van het biologische varkensbedrijf van de familie Barmentloo kwamen agrariërs, natuurorganisaties en experts uit de regio bijeen om meer te leren over akkerrandenmengsels die passen bij de landbouwpraktijk én bijdragen aan biodiversiteit. Het project is een samenwerking van Natuurmonumenten, BoerenNatuur Veluwe, de Gebiedscoöperatie Zuidelijke IJsselvallei en diverse ecologen en specialisten.
Waarom kruidenrijke akkerranden?
Kruidenrijke akkerranden zijn niet alleen mooi om te zien, ze zijn ook van grote waarde voor natuurlijke plaagbestrijding, bestuiving, bodemgezondheid en de biodiversiteit. Tijdens de veldexcursies vertelden Gerdine Frens en Martijn Hoolsema (BoerenNatuur) over het beheer en de inzet van de randen in het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb). Hoe beheer je zo’n rand optimaal? Wat is het effect van zaaidiepte, zaaitijd, maaibeheer en soortenkeuze?
Fabrice Ottburg (WUR) ging in op de ecologische werking van de randen: van genetische variatie tot het belang van inheemse soorten en het versterken van natuurlijke weerbaarheid in het systeem. Dit 'waarom-verhaal' werd als een waardevolle toevoeging ervaren. Diversiteit bleek hét sleutelwoord: in soorten, in ruimte, in tijd én in structuur.
Machines, beheer en samenwerking
Aan het einde van de bijeenkomst bekeken de ruim 20 deelnemers een innovatieve zaaimachine van firma Hofmeijer uit Voorst. Sjoerd Elgersma gaf toelichting op de werking van de machine, die zorgt voor de juiste zaaidiepte — een belangrijk element voor een succesvolle rand. Ook werd het belang van samenwerking met loonwerkers besproken: natuurvriendelijk beheer vraagt om zowel precisie als planning. Samenwerking is daarbij essentieel.
Vooruitkijken
Er werd bovendien vooruitgekeken: hoe zorgen we dat beheermaatregelen echt bijdragen aan ecologische kwaliteit? Hoe voorkomen we dat goedbedoelde randen onbedoeld ecologische valkuilen worden? En hoe maken we slim gebruik van beleid zonder verstrikt te raken in ingewikkelde regels, zoals het intekenen van randen in de gecombineerde opgave?
Samenwerken
De bijeenkomst maakte duidelijk dat de kracht van het project IJsselvallei Akkerrandenmengsels vooral zit in de juiste samenwerking. Tussen boeren, ecologen, natuurorganisaties én beleidsmakers. Met ecologische kennis dichtbij, praktische oplossingen op het erf en beleid dat aansluit bij de dagelijkse praktijk. Alleen samen maken we de stap naar een landbouw die werkt voor boer én natuur.
Het project ‘IJsselvallei Akkerrandenmengsels’ maakt deel uit van bredere initiatieven, zoals het Masterplan IJsselvallei en het project Landschapsimpuls brongebied Grote Wetering. In samenwerking met lokale boeren en natuurbeheerders werken we aan een toekomstbestendig landschap waarin natuur en landbouw hand in hand gaan. Het gebruik van gebiedseigen mengsels speelt hierbij een sleutelrol in het versterken van de biodiversiteit en het versterken van de biodiversiteit en de ecologische veerkracht van de regio.
Daarnaast sluit het project goed aan bij Praktijknetwerk Toekomstgerichte Telen, waar boeren samenwerken en kennis uitwisselen over duurzame teeltmethoden. Dit netwerk richt zich op gewassen die passen bij een duurzame bedrijfsvoering, zonder gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen, en die specifiek geschikt zijn voor de lokale bodem en passen in de regio.