'Met zien, voelen, ruiken en proeven kom je al een heel eind'.

Het opzetten van een proef Arjan Bisschop liet zien hoe je proeven en de monitoring daarvan kunt opzetten. Het monitoren van factoren op je bedrijf is interessant, want op basis van opgehaalde cijfers en gegevens ontstaat er een trend en kunnen veranderingen gestructureerd worden vastgelegd. Hij presenteerde een aanpak in 7 stappen:

1. Wat is het einddoel?
2. Welke type metingen?
3. Zijn dit de beste metingen?
4. Opzetten van het experiment.
5. Een planning voor je metingen.
6. Leer van de informatie die je hebt verzameld.
7. Delen en vergelijken van de verzamelde informatie met andere boeren.

Practicum

Theo Nieuwenhuis en Bart van Beuzekom presenteerden een aantal veldproeven die eenvoudig op het bedrijf gedaan kunnen worden.

Proeven bodemgesteldheid:

1. (On)kruiden zijn een indicator van de bodemgesteldheid. Paardenbloem in het veld duidt op een calciumtekort en een opstapeling van magnesium. Kennis van planten kan helpen met het verbeteren van de bodemgezondheid.
2. Steek een bodemmonster uit met bijvoorbeeld een guts en bekijk hoe diep de flora wortelt. Hoe dieper de beworteling, hoe beter voor je bodem.
3. Infiltratietest: stop grond in een glazen pot, voeg water toe en meet de tijd die nodig is voor het water om alle poriën te vullen.

Proeven bodemverdichting:

4. Doe wat grond in een doorzichtige pot, druk deze aan en vul bij met wat water. Zijn de afgesloten holtes onderin de pot gevuld met water, dan neemt je bodem goed vocht op. Blijven de afgesloten holtes gevuld met lucht, dan kan het water niet goed in je bodem infiltreren.

5. Ook met een prikstok of een bodemsonde kan dankzij de indringingsweerstand bodemverdichting worden gemeten.

Proef bodemleven:

6. Steek wat grond uit en ruik: a. ruikt deze kruidig, dan duidt dit op goed bodemleven. b. ruikt deze neutraal, dan is er bodemleven aanwezig. c. ruikt deze vies, dan is er onvoldoende bodemleven.

7. Steek een spade diep in de grond en tel het aantal wormen dat je hier tegenkomt. Wormen komen op de bacteriën af die op het organische stof bij de zuring zitten.

Na de masterclass konden we binnen opwarmen en stond er een overheerlijke, lokale lunch voor ons klaar. Al met al een geslaagde dag!

De Biesterhof

Howard Koster verwelkomde ons en vertelde over de locatie. De Biesterhof is sinds 2022 een regeneratieve burgerboerderij in Millingen aan de Rijn die op 25 hectare landbouwgrond biologisch voedsel verbouwt, de bodem en de biodiversiteit verbetert en een gemeenschap opbouwt.