terugHij testte vijf verschillende soorten kruidenrijke mengsels, met opvallend resultaat. De stroken staan inmiddels vol met een gezonde, diverse kruidenrijke grassen.
Waarom kruidenrijk grasland?
Kruidenrijk grasland bevat naast grassoorten ook vlinderbloemigen, zoals klavers. Deze planten binden stikstof uit de lucht en kunnen daardoor helpen de behoefte aan (kunst)mest te verlagen. Daarnaast dragen de diepere wortels van kruiden bij aan een betere bodemstructuur en vergroten ze de opnamecapaciteit van de bodem. Volgens Harry kan dit ook de uit- en afspoeling van mest naar oppervlaktewater beperken, een win-win voor boer én omgeving.
Kansen én aandachtspunten
Kruidenrijk grasland biedt veel voordelen: minder kunstmestgebruik, betere bodemkwaliteit en goed ruwvoer voor de koeien. Binnen het Praktijknetwerk Toekomstgericht Telen in de IJsselvallei is de belangstelling daarom groot. Tegelijk vraagt het beheer om kennis en ervaring. Bemesting, maairegime en begrazing moeten goed op elkaar zijn afgestemd. Bovendien vraagt sommige grond om doorzaaien of opnieuw inzaaien, wat tijd en investering kost.
Harry werkt er inmiddels al zes jaar mee en blijft leren wat wel en niet werkt op zijn percelen. Binnen het netwerk deelden eerder Pedro Janssen (Louis Bolk Instituut) en Celine Roodhart hun expertise over productief en natuurlijk kruidenrijk grasland, en over welke kruiden passen bij verschillende bodemtypen.
Benieuwd naar Harry’s ervaringen en de beelden uit het veld?
Binnen het Praktijknetwerk Toekomstgericht Telen werken boeren samen aan kennisdeling en experimenteren zij met teeltsystemen die bijdragen aan een toekomstbestendige, natuurinclusieve landbouw. Tijdens enkele bijeenkomsten per jaar delen deelnemers ervaringen, doen ze nieuwe kennis op en testen ze niet-gangbare eiwit- en krachtvoergewassen als alternatief voor regulier krachtvoer of voor humane consumptie—zonder gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen, en met aandacht voor goed bodembeheer.
In het netwerk wordt gewerkt aan bodemverbetering en gewasversterking met onder meer compostthee, groenbemesters, kruidenrijke graslanden, strokenteelt, verdiepend onderzoek naar bodemleven met AI en natuurlijke plaagbestrijding via akkerranden. Het nieuwe filmpje over compostthee is één van de kennisproducten die hieruit zijn voortgekomen.
Vanaf de start zijn verschillende gebiedspartijen actief betrokken, waaronder Boerennatuur Veluwe en Natuurmonumenten. Waar mogelijk worden ook andere gebiedspartijen en overheden betrokken bij dit leer- en doeproces, omdat de landbouwtransitie een gezamenlijke opgave is.
Het praktijknetwerk wordt mogelijk gemaakt door:
- Platform Natuurinclusieve Landbouw
- Regio Stedendriehoek (met gemeente Apeldoorn als penvoerder)
- Gebiedscoöperatie Zuidelijke IJsselvallei
- Provincie Gelderland
En natuurlijk door de deelnemende boeren zelf. Met dank aan:
Luuk de Gooijer, Arend Versteeg, Arthur van Roekel, Harry Beekman, Pieter Brouwer, Arnold van Schriek, Gijs van Schriek, Martin Bosman, Han Meurs, Harm Jan Hissink en vele anderen.
Met dank aan WUR: Fabrice Ottburg (bij monitoring).
Team van uitvoering: Esther Rust (Natuurlijk Rust), Rik Hidding (Consultant Biologische Landbouw) en Heidi Uenk (Voor Levend Land).