terugLandschapsontwerper Dyon Temming vertelde over hoe de aanleg en het beheer van voederbomen in verschillende typen landschappelijke elementen leidt tot de gewenste functionaliteit. Ook vertelde hij over subsidiemogelijkheden: de ANLb. Dat is het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb), een subsidie voor agrarische collectieven vanuit provincies, waterschappen en het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB).
Evert Prins gaf een presentatie over hoe je kan analyseren of de dieren tekorten hebben aan mineralen en de analyse van sporenelementen. Dat bepaal je met behulp van een haarstaalanalyse. De aanwezigheid van sporen en mineralen in planten is op zichzelf geen directe oplossing, maar er zijn zeker plantensoorten die de dieren graag eten én goed voor ze zijn. Zoals haagbeuk waarin veel mangaan zit, of de hondsroos waar veel magnesium in zit.
Vervolgens was er ruimte om de vragen te stellen waar boeren rond voederhagen tegenaan lopen. De vragen liepen uiteen, maar lieten zich in 5 categorieën indelen:
- dierenwelzijn
Wat heeft echt effect op de gezondheid en het gedrag van mijn vee? - Ecosysteemdiensten
Hoe beïnvloedt de voederhaag mijn bodem en waterhuishouding of de biodiversiteit? - verdienmodellen
Op welk vlak liggen de opbrengsten direct of indirect of in combinatie met de systeemdiensten en subsidieregeling (ANLb)? - praktijkkennis
Wat zijn ervaringen rond aanleg en beheer? En de oogst en het op balen zetten van blad en twijgen? - duidelijkheid rond wet- en regelgeving
Hoe zit het met de herplantplicht? Hoe passen voederhagen in het GLb en de Ecoregeling?
Louis Bolk zet de vragen in en verwerkt deze tot een factsheet voederhagen. Deze factsheet komt half 2024 uit.
Na het ophalen van de vragen was het tijd om in het echt te gaan kijken. Arjan Bisschop laat tijdens de rondleiding over zijn huiskavel zien hoe hij en zijn vrouw vorm geven aan hun visie op het bedrijf. Zij hebben voederbomen aangelegd, passend bij het beweidingssysteem. Het doel van de voederbomen is tweeledig: bedoeld als voeding voor het vee én voor de verkoop van fruit en noten.
Arjan schetst een inspirerend beeld van hoe een nieuw cultuurlandschap eruit kan komen te zien. Met gezond ondernemerschap, oog voor de ecologische processen en zicht op een goede boterham.
Het was een middag met enthousiaste mensen, goede vragen en discussies. Misschien zelfs een blik op de toekomst van de veehouderij.