IMG 20220705 151459

Natuurinclusief boeren is nooit saai

De familie Lankhorst in Voorst integreert de natuur al jaren binnen hun bedrijfsvoering. Ze houden rekening met het landschap en de natuur op het Landgoed Beekzicht. De laatste jaren hebben ze hun focus gelegd op de bodem. Door het bodemleven te stimuleren hopen ze met minder kunstmest meer ruwvoer van het eigen land te oogsten. ‘’Op deze manier boeren zorgt ervoor dat het nooit saai wordt hier,’’ concludeert Henk Lankhorst.

Een vol en inspirerend programma

Op 5 juli liet de familie Lankhorst belangstellenden kennis maken met hun melkveebedrijf. Henk en Anne Marie en hun zoon Tom lichten hun gemaakte keuzes toe. Roelof de Haan, bodemdeskundige bij Agrimaco ging in op de relatie tussen bodem en koe. Heidi Uenk vertelde het een en ander over het Landgoed Beekzicht. Lucas Lagerweij was van de partij om zijn concept De Pantry toe te lichten. Tot slot vertelde Anne Marie Lankhorst wat over hun eigen kaas De Voosternaer. Een vol en inspirerend programma dat werd afgesloten door Theo Nieuwenhuis, zelfstandig bodemdeskundige. Met hem doken we letterlijk de bodem in.

Met minder input van buitenaf de productie op peil houden

Tom trapte af door een bedrijfsschets te geven van zijn bedrijf. Zijn vader Henk vulde hem aan door de historie van het bedrijf toe te lichten. Als bedrijfsleider startte hij in 1998. In 2002 kon hij dit bedrijf pachten. ‘We proberen de natuur zoveel mogelijk te integreren in de bedrijfsvoering. Zodat je met minder input van buitenaf de productie op peil kunt houden,’’ vertelt Henk. Het streven is dan ook zoveel mogelijk eiwit van het eigen land te halen. Dit doen ze door bijvoorbeeld eigen krachtvoer te oogsten in de vorm van MKS. Ook zetten ze meer en meer in op diversiteit. Het aantal grasklaverpercelen is verdubbeld en menig perceel Engels raaigras is vervangen door kruidenrijk grasland. Ze melken 140 melkkoeien en houden daarnaast 75 stuks jongvee op 86 hectare. Het bedrijf is volledig grondgebonden.

Lees hier meer over het bedrijf van Lankhorst

Bodem en Koe: stel bodem centraal zetten

Hoe kan ik ervoor zorgen dat de bodem goed produceert? Dat is een vraag waarop Roelof de Haan een antwoord biedt aan veel boeren. Henk en Tom hebben afgelopen jaar deelgenomen aan Roelofs training Bodem en Koe. Deze cursus gaf hen inzicht in het ecosysteem onder de grond. ‘’De bodem is de spil in uw bedrijf en omgeving,’’ stelt Roelof. “Door het gebruik van kunstmest in de jaren ‘60, ‘70 en ‘80 is het voeden van planten een osmotisch proces geworden, waar het bodemleven is uitgeschakeld en een verslechtering van de mineralenopname plaatsvindt. Er is door de jaren heen een kalium- en magnesiumprobleem ontstaan. En we hebben te maken gekregen met stikstof in plaats van eiwit in gras en kuil. We moeten terug naar de basis. Nu gaan we uit van dit principe: geef de plant kunstmest en de plant groeit, geef de koe krachtvoer en de koe geeft melk. Maar we moeten terug naar een bedrijfsvoering, waarin we de bodem centraal zetten. De boer voedt het bodemleven met bijvoorbeeld mest, compost of bokashi. Het bodemleven voedt vervolgens de plant. De boer voedt het bacterieleven in de pens van de koe door een passend rantsoen. Deze bacteriën leveren hun eiwit aan de koe en de koe zet dat vervolgens om in melkeiwit,’’ legt Roelof de Haan uit.

Herstel bodemleven

Familie Lankhorst is voortvarend aan de slag gegaan. Zo is het areaal grasklaver verdubbeld van 7 naar 14 hectare met doel het kunstmestgebruik te verminderen. Ook hebben ze kalk gestrooid in de vorm van zeekleischelpen om zo meer balans in de calcium-magnesiumverhouding te krijgen. Op deze manier proberen ze het bodemleven te herstellen.

Klik hier voor meer informatie en de volledige presentatie van Roelof de Haan.

Voorstenaer kaas

Naast aandacht voor de bodem heeft de familie Lankhorst afgelopen jaren ook gezocht naar een nieuw verdienmodel op het bedrijf. Zij leveren hun melk onder het keurmerk ‘On the Way to PlanetProof’ bij FrieslandCampina. Dat is goed is voor een paar extra centen per kilogram melk. En ze laten een gedeelte van hun melk verkazen bij de Hollandsche Meesters in Rhenen. Dit gebeurde onder meer op verzoek van Landgoed Beekzicht. ‘’Onder de merknaam Voorstenaer hebben we vorig jaar van 10.000 liter melk kaas laten maken. Tot nu toe hebben we al 24.000 liter melk geleverd aan de Hollandsche Meesters. De vraag naar kaas is groot en neemt nog steeds toe. Als we verder willen groeien, moeten we investeren in het opslaan van de kaas. Nu ligt het nog bij ons in de kelder,’’ merkt Anne Marie op. Hoe dit zich in de toekomst ontwikkelt, laat ze graag aan de nieuwe generatie over. ‘’De keuze leg ik neer bij onze opvolgers,’’ merkt ze lachend op en kijkt naar haar zoon Tom. Ze leveren aan restaurants en zuivelwinkels in de buurt en sinds kort aan De Pantry in Voorst.

Kortste keten in Voorst

De Pantry is een onbemande winkel. Een initiatief van Lucas Lagerweij. Hij beweert dat dit concept de kortste keten van Nederland is. Lagerweij vertelt gedreven over zijn idee dat ontstond na een avondje bomen met zijn agrarische vrienden over de toekomst van de landbouw. “Ik zag kansen in het direct afzetten van de producten van de boerderij aan de consument. De boer krijgt dan een eerlijke prijs voor zijn product en de consument kan dichtbij op één plek zijn producten kopen. Bovendien draagt het bij aan de leefbaarheid van de kleine kernen, waar veel winkels afgelopen jaren gesloten zijn. “Een win-win voor alle partijen,’’ concludeert Lucas. Het idee is in 8 maanden uitgewerkt tot een echte onbemande winkel met bijbehorende app en prijsafspraken.

Korste keten in Voorst

De Pantry is een onbemande winkel. Een initiatief van Lucas Lagerweij. Hij beweert dat dit concept de kortste keten van Nederland is. Lagerweij vertelt gedreven over zijn idee dat ontstond na een avondje bomen met zijn agrarische vrienden over de toekomst van de landbouw. “Ik zag kansen in het direct afzetten van de producten van de boerderij aan de consument. De boer krijgt dan een eerlijke prijs voor zijn product en de consument kan dichtbij op één plek zijn producten kopen. Bovendien draagt het bij aan de leefbaarheid van de kleine kernen, waar veel winkels afgelopen jaren gesloten zijn. “Een win-win voor alle partijen,’’ concludeert Lucas. Het idee is in 8 maanden uitgewerkt tot een echte onbemande winkel met bijbehorende app en prijsafspraken.

Het veld in met een deskundige

De middag wordt afgesloten met veldbezoeken aan een maisperceel en een kruidenrijk graslandperceel. We startten op het maisveld, waar bodemadviseur Theo Nieuwenhuis met de deelnemers letterlijk de bodem inging. Hij laat zien wat Roelof in de presentatie had uitgelegd. Volgens Theo valt er in de praktijk nog veel te leren, hoe we bodemleven en bodemvolume kunnen bevorderen. Hierin spelen allerlei factoren een belangrijke rol: samenstelling (drijf)mest, toediening mest, wel of geen kunstmest, compost, voeding veestapel, natuur en landschap. Het is dan ook de kunst om natuur en landschap positief te benutten binnen je bedrijfsvoering. Zo zorgen houtsingels en bomen voor schimmels en bacteriën die weer een gunstig effect hebben op het bodemleven.

“Door de jaren heen heb ik de schoonheid van dit landschap weten te waarderen”

‘’Veertig jaar geleden zag ik de landschapselementen als een last. Door de jaren heen heb ik de schoonheid van dit landschap weten te waarderen. En sinds deelname aan de cursus Bodem en Koe hebben we ook geleerd wat het nut is van alle deze diversiteit op het bodemleven. Deze manier van boeren maakt mijn werk heel interessant,’’ merkt Henk Lankhorst tot slot op.

Bekijk de kennismakingsfilm met Tom