Het melkveebedrijf van Ursula en Martijn te Brake is volledig geïntegreerd in het landschap, het maakt op een natuurlijke manier onderdeel uit van het typisch Achterhoeks coulissenlandschap. Vanaf het erf valt het direct op dat er geen enkel perceel achter het bedrijf recht is. Alle percelen zijn omringd door een struweelrand, een haag of een singel. In de wei staan her en der prachtige solaire bomen of een bomenrij, die een perceel doorkruist. Dit bedrijf ligt dan ook tegen een Natura 2000 gebied aan.
‘’Dit brengt voor ons heel veel onzekerheid met zich mee. We weten al drie jaar niet wat dat gaat betekenen voor de toekomst van ons bedrijf’’, zegt Ursula. Toch willen ze graag laten zien dat je op deze plek goed kunt boeren met de natuur. Het is eigenlijk nooit anders geweest. ‘’Vanaf de 18e eeuw is er op deze locatie geboerd. Eerst was het een gemengd bedrijf met melkvee, akkerbouw en kippen en later is deze ‘Scholtenboerderij’ een melkveebedrijf geworden’’, voegt Martijn eraan toe.
Martijn en Ursula pachten dit bedrijf van Wim en Ria Tervoert. Zij hadden geen opvolger en gingen vervolgens op zoek naar iemand die het bedrijf wilde voortzetten. ‘’Wij hadden allebei de ambitie om boer te worden’’, zegt Ursula. Zij komt oorspronkelijk uit Zeeland en is via de MAS in Barneveld, de HAS in Den Bosch uiteindelijk voor haar werk in Zutphen terechtgekomen. Martijn is een boerenzoon uit de Achterhoek. Hij heeft de MAS in Doetinchem gedaan en heeft bij verschillende bedrijven gewerkt. In 2012 kregen wij de kans om dit bedrijf ‘Hoeve ’t Ros’ te pachten, nadat ze eerst een paar jaar samen hadden gewerkt. ‘’Het begon met 2 keer melken in de week en is uiteindelijk uitgegroeid in een fijne samenwerking die we hebben om kunnen zetten in een langdurige pachtconstructie, waardoor we nu ondernemers zijn op deze bijzondere locatie midden in de natuur'', zegt Ursula.
In 2012 ging het melkquotum eraf. In eerste instantie lag hun focus op groei. Een nieuwe stal voor hun koeien was hun grootste wens, maar helaas was fosfaat voor hen de beperkende factor. ‘’Naast een nieuwe stal moesten we dan ook investeren in deze rechten. Hoe langer we er over nadachten, hoe meer we neigden om ons te richten op het optimaliseren van de bestaande bedrijfssituatie. “Zo hebben we de boxen aangepast en waterbedden gelegd. Er kwam een koeborstel, ventiloren, coating op de vloer en watersproeiers op het dak ter verkoeling tijdens warme periodes. Alles was er opgericht om het dierenwelzijn en de diergezondheid te verbeteren. Daarnaast droeg het ook nog eens bij aan ons werkplezier’’, zegt Martijn. Ze leerden meer en meer hun omgeving kennen en realiseerden zich op wat voor bijzondere plek ze woonden. “We hebben toen nog de erfverharding aangepast en hebben een koffiegarage ingericht’’, zegt Ursula. De wandelaars kunnen nu rustig een kop koffiedrinken en genieten van deze prachtige omgeving. ‘’Want prachtig is het hier zeker’, zegt Ursula. ‘’En het wordt steeds mooier’’, voegt ze eraan toe. ‘’Zo zaaien we bloemenmengsels rondom het erf en op de kuilen en leggen we akkerranden aan. Ook heb ik een insectenhotel geplaatst en uilen- en vleermuiskasten opgehangen’’, somt ze op. ‘’Naast dat er steeds meer groeit en bloeit, zie je zelf ook steeds meer gebeuren. Ik tel nachtvlinders voor Bimag en heb zelfs vorige jaar een rode wouw gespot op deze locatie. Deze heeft hier zelfs gebroed. Dat blijkt heel zeldzaam te zijn volgens de experts’’.
Martijn richt zich vooral op zijn koeien. Zijn 65 melkkoeien en jongvee zijn prima in conditie. Als het weer het toelaat gaan de koeien naar buiten. ‘Dit jaar ben ik al gestart in maart’, zegt hij. Al lopend door het perceel wijst Martijn naar mooie eiwitrijke gras en naar de klaver, die het goed doet in het perceel. De afgelopen jaren heeft hij zijn graspercelen allemaal ingezaaid met gras-klaver weidemengsels. Hij kiest nu voor kruidenrijke mengsels. En is gestart zaaien van het mengsel van ‘’pure graze’’. Dat is een mengsel met 20 soorten grassen, kruiden en klavers. Dat maakt niet alleen het gewas aantrekkelijk voor bijen, insecten en vlinders, maar staat ook bekend om zijn smakelijkheid. ‘’Het blijft elke keer wel een uitdaging om de klavers en de kruiden in het perceel te behouden’’, merkt hij op. ‘’Dit jaar heb ik op advies 2 ton kalk gestrooid per hectare. Ik ben wel benieuwd hoe dat uitpakt in de praktijk. Kalk kan zorgen voor een beter bodemleven, waardoor voedingsstoffen voor het gewas makkelijk vrijkomen en opgenomen kunnen worden. Veel percelen zijn de afgelopen jaren niet of nauwelijks bemest met kunstmest. Soms met vaste mest soms helemaal niet, afhankelijk van het beheerspakket wat erop ligt. “Een gezonde bodem is dus belangrijk. Zeker nu we in de toekomst toe willen naar kringlooplandbouw. Dat betekent in ons geval zoveel mogelijk eiwit op het eigen land telen, zodat we minder of misschien wel helemaal geen (kracht)voer hoeven aan te kopen’’, zegt hij. Vorige jaar is dat goed gelukt. Door dat ze genoeg kuilgras hadden geoogst, hebben ze alle mais als maiskolvenschroot kunnen oogsten. ‘’Een prima voedermiddel dat goed past in ons rantsoen’’, zegt Martijn. Het komend jaar proberen ze de kringloop op het hun eigen bedrijf verder te sluiten, waarbij ze kijken hoe ze natuur nog meer in kunnen zetten ten gunste van de landbouw.
Ursula (46) en Martijn (45) te Brake. Zij hebben samen een dochter Elena van 13 en een zoon Olaf van 7. Het bedrijf kent een omvang van 65 hectare, waarvan 46 hectare grasland, 12 hectare mais en 7 hectare beheersgras. Het grasland bestaat voor het merendeel uit kruidenrijk grasland. Ze houden 65 melkkoeien, die gemiddeld rond de 10.000 kilo melk produceren. Daarnaast hebben ze 35 stuks jongvee. In totaal hebben ze 65 hectare grond in gebruik. Deze grond pachten ze langjarig van de vorige eigenaren Wim en Ria Tervoert.